Felieton historyczny. Autorka: Lowisa Lermer. Wpis: 26 maja 2021
Osiedle Łączności-Boernerowo powstało z inicjatywy płk. Ignacego Boernera, bliskiego współpracownika Marszałka Józefa Piłsudskiego. Zamieszkali tu głównie peowiacy, legioniści, uczestnicy wojny z Rosją w 1920, a na Kolonii Aleksandry Piłsudskiej, uczestnicy walk o niepodległość: katorżnicy, zesłańcy, bojowcy, skazańcy polityczni, a także jeden powstaniec styczniowy. Stąd nazwy ulic, związane z historią i uczestnikami walk o niepodległość: P.O.W. (Polskiej Organizacji Wojskowej) , Aleksandry Piłsudskiej, Ignacego Boernera, Aleksandra Pristora, Legionów , Oleandrów, Wolności.
Po 1945 r., mieszkańcy osiedla, ze względu na ich rodowód, zostali poddani stalinowskim represjom , a następnie wysiedleni z Boernerowa. Niepoprawne politycznie (skąd my to określenie znamy, historia jak widać lubi się powtarzać ) nazwy ulic zostały zmienione:
- po raz pierwszy w 1947 wraz z nazwą osiedla,
- po raz drugi w 1951 po włączeniu go do Warszawy
- po raz trzeci w 2018 w ramach dekomunizacji nazw
W wyniku dwóch pierwszych wydarzeń zmieniono:
- Parkowa w Grotowska
- Pocztowa w Bawełniana
- Ignacego Boernera w Stanisława Kunickiego
- P.O.W. (Polskiej Organizacji Wojskowej) w Michała Sobczaka
- Łączności w Telewizyjna
- Wolności w Akantu
- Legionów w Ebro
- Warszawska w Dostępna
- (aleja) Aleksandra Prystora w Westerplatte
- Aleksandry Piłsudzkiej w gen. Franciszka Kleeberga
- Oleandrów w gen. Wiktora Thomméego
- Telefoniczna zachowała swą nazwę 🙂
- szosa Groty – Wawrzyszew w gen. Sylwestra Kaliskiego
W ramach dekomunizacji nazw ulic ,w 2018 r., Wojewoda Mazowiecki zmienił nazwę:
- ul. Michała Sobczaka na rtm. Władysława Belinę-Prażmowskiego, którego nazwisko wpisuje się w historię Legionów i Polskiej Organizacji Wojskowej,
- ulicę gen. Sylwestra Kaliskiego na ul. gen. Witolda Urbanowicza , jednego z dowódców Dywizjonu 303.
Niebawem, jak wszyscy wiemy, przywrócono pierwotne nazwy. O ile nazwisko gen. Sylwestra Kaliskiego, wybitnego uczonego i komendanta WAT (był jednym z represjonowanych przez Informację Wojskową WAT), nie kojarzy się źle boernerowiakom, o tyle nazwisko szewca-komunisty Michała Sobczaka, który niczym się nie zasłużył , a tylko miał nieszczęście przypadkowo zginąć w czasie II wojny światowej ( jak miliony Polaków) , to dla nas najstarszych boernerowiaków jest symbolem zniewolenia i kojarzy się z represjami i wysiedleniem, jakie nas spotkały ze strony stalinowskiej władzy w 1951-53, za nasz „niesłuszny” rodowód i patriotyczną postawę . Nadanie, a potem przywrócenie nazwy tego patrona jest dla mojego pokolenia policzkiem i obelgą.
Od 1987 (przywrócenie historycznej nazwy osiedla) osiedlowe organizacje społecznie nieprzerwanie występowały o przywrócenie historycznych nazw ulic.
W 2016 r. Komisja Kultury, Sportu i Promocji Rady Dzielnicy Bemowo , podjęła dwie uchwały: Nr 4/16, kierując do Przewodniczącego Rady wniosek o przekazanie do katalogu ulic i placów m.st. Warszawy proponowanych patronów:
- mjr Jacek Decowski
- por. Stanisław Maciejak
- por. Henryk Malec
- sierż. Franciszek Banaś
- dr. Stanisław Śwital
- inż. Władysław Graf
- Bronisław Przybysz
oraz uchwałę Nr 5/16, zobowiązującą ówczesny Zarząd Dzielnicy Bemowo do przekazania potrzeby sporządzenia przez IPN i przedstawienia historycznej sylwetki postaci Michała Sobczaka członka KPP. Obie pozostały bez biegu, choć burmistrzem był wówczas Michał Grodzki z PiS, przewodniczącym Rady Marek Cackowski z PIS, a przewodniczącym komisji kultury Zbigniew Chmiel z PiS.
Nazwa ul. Michała Sobczaka, może i powinna być zmieniona , jeśli nie na ul. rtm. Władysława Belinę-Prażmowskiego, aby nie drażnić Rady Warszawy, to np. na jednego z boernerowskich bohaterów, wymienionych w uchwale. Dla jeszcze żyjących, najstarszych boernerowiaków byłby to akt dziejowej sprawiedliwości i symbolicznego zadośćuczynienia za krzywdy.
Lowisa Lermer
Redakcja portalu boernerowo.org serdecznie dziękuje za nadesłane materiały zaznaczając, że nie sprawdza dogłębnie informacji w dostarczonych tekstach; za ich treść odpowiadają Autorki lub Autorzy.
Zastrzeżenia co do treści prosimy monitować pod nr telefonu +48 797 529 802 i na e-mail portalu.