Świadek historii 2 sierpnia 1944

Felieton historyczny
Autorka: Lowisa Lermer, Grzegorz Komorowski
Wpis: 22 lipca 2022

Wiele osób zarzuca Powstańcom poległym 2 sierpnia 1944 pod Boernerowem nieodpowiedzialność i złe przygotowanie. Prawda jest jednak inna.1)

Dywizja Pancerno-Spadochronowa „ Hermann Göring” wycofana z frontu włoskiego 15 lipca 1944 roku na front wschodni, znalazła się w Boernerowie niecałą dobę przed wybuchem Powstania Warszawskiego – 31 lipca 1944 roku, 40 czołgów skierowano do Boernerowa. Rozlokowano je głównie w lesie, pomiędzy Boernerowem, a Transatlantycką Radiotelegraficzną Centralą Nadawczą.

Jeden z czołgów stanął w okopie, na skraju lasu i pola (obecnie lotniska). To z tego czołgu, 2 sierpnia 1944 roku, o świcie, Niemcy otworzyli ogień do żołnierzy „Żywiciela”, a potem masakrowali niedobitków na polu. Świadkiem masakry był sołtys Boernerowa (w okresie okupacji) inż. Władysław Graff, który z okna swego domu przy ul. Parkowej 1 (Grotowskiej) obserwował całe wydarzenie.

Fragment wspomnień inż. Władysława Graffa – sołtysa w Boernerowie okresu okupacji.


Okop, w którym stał czołg zachował się w stanie prawie niezmienionym (jak na niemalże 80 lat). Można go znaleźć idąc przez las, od skrzyżowania ul. Grotowskiej / Kleeberga, ścieżką po dawnej bocznicy kolejowej. Znajduje się w linii prostej, na wysokości posesji Grotowska 7.

Niestety, mieszkańcy pobliskich domów, ZAPEWNE Z NIEWIEDZY, traktują go jako miejsce na odpady ze swoich ogródków. Ostatnio nasz leśniczy uprzątnął okop – pytanie na jak długo?

Może warto oznaczyć okop tablicą informacyjną? Zarząd Lasów Miejskich gotów jest to zrobić, ale potrzebuje oficjalnego wystąpienia od instytucji. Czekamy na pomoc w tej kwestii ze strony Muzeum Powstania Warszawskiego.


1)
Polecamy również zapoznanie się z relacjami dwóch naocznych świadków, którzy uratowali się z masakry:

  • Macieja Bernhardta „Z Miodowej na Bracką” (gdzie?)
  • Zdzisława Grunwalda „Żubry na Żoliborzu”, (gdzie?)

a także z publikacjami historyków np.:

  • Stanisław Podlewski: „Rapsodia żoliborska „;
  • Jerzy Kirchmajer: „Powstanie warszawskie”;
  • Hanna Kuczmierowska, Maciej Piekarski: „Niemieckie czołgi w powstaniu Warszawskim” [w:] Wojskowy Przegląd Historyczny 1989, nr. 2.

Po „zwiedzaniu”
zapraszamy na obchody rocznicy Powstania Warszawskiego w dniu 24 lipca (niedziela – 17:00)

Redakcja portalu boernerowo.org serdecznie dziękuje za nadesłane materiały zaznaczając, że nie sprawdza dogłębnie informacji w dostarczonych tekstach; za ich treść odpowiadają Autorki lub Autorzy.
Zastrzeżenia co do treści prosimy monitować pod nr telefonu +48 797 529 802 i na e-mail portalu.

Komentarze prosimy pisać w grupie społecznościowej na FB

Podaj dalej za pomocą: